Mazury to nie tylko jeziora i lasy, ale także fascynujące ślady historii oraz unikalna przyroda. Pobyt w obiekcie Farie warto wzbogacić o wizytę w kilku wyjątkowych miejscach znajdujących się w niedalekiej okolicy. Oto nasze propozycje:
W sercu Kurpiowszczyzny, z dala od miejskiego zgiełku, rozciąga się Rezerwat „Torfowisko Serafin”, którego powierzchnia sięga niemal 185 hektarów. Położony w sąsiedztwie drogi Łomża – Łyse, tuż przy zjeździe w kierunku wsi Serafin, rezerwat stanowi jedną z najcenniejszych enklaw przyrodniczych północnego Mazowsza.
Torfowisko Serafin to nie tylko miejsce o ogromnym znaczeniu przyrodniczym, ale również fragment dawnej historii naturalnej regionu – obszar ten był kiedyś jeziorem Krusko, które z czasem uległo naturalnemu wypłyceniu. Powstałe w jego miejscu torfowisko przejściowe z charakterystycznym płem mszarnym (pływającą roślinnością) stanowi dziś dom dla wielu rzadkich gatunków flory i fauny.
Wśród chronionych roślin występują m.in. rosiczka okrągłolistna, lipiennik Loesela czy kruszczyk błotny – wszystkie objęte ścisłą ochroną. Dla miłośników ptaków rezerwat jest prawdziwym rajem – gniazdują tu m.in. żurawie, cietrzewie, rokitniczki, a także pustułki i derkacze.
Wśród mazurskich lasów, nad leniwie płynącą rzeką Krutynią, w miejscowości Zielony Lasek znajduje się XIX-wieczny młyn wodny, który mimo upływu czasu, wciąż działa – choć dziś już jako elektrownia wodna.
Zbudowany ok. 1890 roku na miejscu starszego, drewnianego młyna z 1824 r., ten trzykondygnacyjny budynek z czerwonej cegły i pruskiego muru zachwyca swoją architekturą i zachowanym wnętrzem. Do dziś można tam znaleźć kompletne, wciąż sprawne urządzenia młyńskie – od turbin po zsypy zbożowe.
Choć obiekt nie jest ogólnodostępny, jego wyjątkowa lokalizacja – tuż na trasie popularnych spływów kajakowych rzeką Krutyń – czyni go łatwo dostrzegalnym punktem krajobrazu. To miejsce, gdzie rzeka staje się nieżeglowna i trzeba przenieść kajak.
W samym sercu Szczytna znajdują się ruiny zamku krzyżackiego, będące świadectwem burzliwych dziejów regionu. Początki osady sięgają XIII wieku, kiedy to w 1266 r. zbudowano tu drewnianą wieżę strażniczą. Wkrótce zastąpiono ją kamienno-ceglanym zamkiem krzyżackim, który z czasem stał się centrum życia gospodarczego i wojskowego tej części Mazur.
Zamek przetrwał wieki, lecz został poważnie zniszczony podczas I wojny światowej. W XX wieku próbowano go odbudować, jednak ostatecznie zachowano go jako trwałą ruinę, która mimo ekspozycji na warunki atmosferyczne, zachowała swój malowniczy urok.
Zaledwie 10 km od Kadzidła, w miejscowości Wach, mieści się jedno z najbardziej niezwykłych muzeów regionu – Muzeum Kurpiowskie, prowadzone przez Laurę i Zdzisława Bziukiewiczów.
Ponad 20 000 eksponatów rozmieszczonych w stajniach, stodole, powozowni i domostwach prezentuje niemal każdy aspekt życia codziennego Kurpiów – od tkactwa, bartnictwa, kowalstwa, po kopanie bursztynu i wyrób palm wielkanocnych.
Muzeum jest otwarte dla odwiedzających przez cały rok – wystarczy się umówić. Oprócz zwiedzania można również wziąć udział w warsztatach edukacyjnych, spróbować regionalnych potraw, a także uczestniczyć w corocznych wydarzeniach jak Święto Bursztynu czy Bajania Kurpiowskie.
Każda z tych atrakcji znajduje się w niewielkiej odległości od obiektu Farie. Niezależnie czy jesteś pasjonatem historii, miłośnikiem przyrody czy poszukiwaczem lokalnego folkloru – okolice Cię nie zawiodą.
